Osmanische Architektur

Osmanischi Archidektuur isch dr Ooberbegriff für d Archidektuur vom Osmanische Riich (öbbe 1300–1923) in sim Kärngebiet, em Balkaan (Rumelie) und Chläiasie (Anatolie). En äihäitlige Archidektuurstiil het s aber nit gee, au wenn die bäide Regioone dur die representative und monumentaale Bauwärk in dr Hauptstadt Istanbul brägt worde si. Bedütendi osmanischi Baute si au in de ehemoolige Hauptstedt Edirne und Bursa, und in de Zentre vo dr osmanische Kultuur am Balkaan (z Skopje, Sarajevo, Sofia etc.) erhalte. D Archidektuur vo de arabische Browinze vom Osmanische Riich (z. B. Palestina, Egüpte) zelt mä mäistens nid drzue.

Bi de seldschukische Vorfaare vo de Osmaane häi au hans (Karawansereie) und Medresse zu de bedütendste Bauwärk zelt, bi de Osmane hingeege si d Moscheä wichdiger gsi as alli andere Bautüpe. Wil die eltere Woonhüüser, wo s no git, mäistens us em 19. Joorhundert stamme und sältener us em achzäänte, wäiss mä nume weenig über e Woonbau in de früenere Epoche. E reegelrächts Archidektuurmuseum isch andrersits dr Topkapı-Komplex z Istanbul, wo jede osmanisch Sultan, wo zwüschen em 16. und 19. Joorhundert gherrscht het, e Bawillion oder en anders Bauwärk drzuebaut het. Dr Topkapı sarayı isch dorum eender e Herrschaftskomplex, wo organisch gwaggse isch, as e „Balast“ im öiropäische Sinn. Bemerkenswärt si au die osmanische Brünne (çeşme) und Wasserspänder (sebil), wo bsundrigs im 18. Joorhundert as äigeständigi Kunstwärk an Bedütig gwunne häi und nit nume räini Nutzobjekt gsi si.

As Glanzzit vo dr osmanische Archidektuur gältet s 16. Joorhundert, wo dr grösst osmanisch Archidekt gschafft het, dr Sinan.